Konsolidacja – jak zacząć?

Konsolidacja sprawozdań finansowych to proces, którego celem jest sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej.

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej sporządza jednostka dominująca.

Jednostka dominująca łączy swoje sprawozdanie finansowe oraz sprawozdania finansowe jednostek zależnych, aby zaprezentować informację o grupie kapitałowej w taki sposób, jak gdyby grupa była pojedynczym podmiotem.

Skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym obejmuje się również dane jednostek stowarzyszonych oraz współkontrolowanych.

Podmioty objęte skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym tworzą krąg konsolidacyjny.

Aby ustalić prawidłowo krąg konsolidacyjny w pierwszej kolejności należy określić regulacje prawne, które stanowią podstawę sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej.

Jeżeli jednostka dominująca sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe w oparciu o Polskie Standardy Rachunkowości (dalej: PSR), to regulacje prawne określa:

• Ustawa o rachunkowości (dalej UoR),

Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych.

Jeżeli jednostka dominująca sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe w oparciu o Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (dalej: MSR) oraz Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (dalej: MSSF), regulacje prawne wyznaczają następujące standardy:

• MSSF 3 Połączenia przedsięwzięć
• MSSF 10 Skonsolidowane sprawozdania finansowe
• MSSF 11 Wspólne ustalenia umowne
• MSR 28 Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach.

Prawidłowo ustalony krąg konsolidacyjny prowadzi do wyboru metody, jaką dane finansowe poszczególnych jednostek powiązanych zostaną ujęte w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.

Sprawozdania finansowe jednostek zależnych konsolidowane są metodą pełną.

Udziały w jednostkach stowarzyszonych wyceniane są przy zastosowaniu metody praw własności.

Sprawozdania finansowe jednostek współkontrolowanych mogą według PSR być ujęte metodą konsolidacji proporcjonalnej lub wycenione metodą praw własności. Jeśli grupa kapitałowa raportuje swoje dane według MSSF, wówczas wycenia jednostki współkontrolowane metodą praw własności.

Regulacje prawne będące podstawą sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego wpływają nie tylko na podejście do zasad rachunkowości, ale również na format, w którym skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostanie opublikowane.

Skonsolidowane sprawozdania finansowe sporządzane zgodnie z PSR publikowane są w formacie xml, zgodnie ze struktura logiczną (tzw. schemą), którą przygotowało Ministerstwo Finansów.

Skonsolidowane sprawozdania finansowe sporządzane na gruncie MSSF publikowane są w formacie xhtml i dodatkowo kodowane są z użyciem taksonomii XBRL (ang. Extensible Business Reporting Language). Kodowanie obejmuje zarówno poszczególne kwoty z głównych elementów sprawozdania finansowego, do czego służą znaczniki szczegółowe, jak i dodatkowe informacje i objaśnienia, do czego służą znaczniki blokowe.

Autor: Elżbieta Podolak

Tutaj druga część artykułu o konsolidacji autorstwa Elżbiety Podolak: Konsolidacja metodą pełną, krok po kroku